Góc sức khỏe
Những điều cần biết về tiêm phòng vắc xin Covid-19 mới cập nhật nhất
Th4
Bên cạnh các phương pháp phòng ngừa sự lây lan của đại dịch như đeo khẩu trang, hạn chế nơi đông người, khử khuẩn,… công cụ để kiểm soát Covid-19 hữu hiệu nhất cho đến thời điểm này chính là vắc-xin. Hiện nay trên thế giới, các loại vắc-xin đã vượt qua quá trình kiểm duyệt nghiêm ngặt và được đưa vào tiêm ngừa trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam đó là Oxford-AstraZeneca, Pfizer/BioNTech và Moderna. Sau đây là những thông tin cần biết về tiêm phòng vắc xin Covid-19 mới cập nhật.
1. Loại vắc xin ngừa Covid nào đang được sử dụng tại Việt Nam?
Cuộc đua vắc-xin ngừa covid-19 của thế giới vẫn đang vô cùng sôi động và cuộc chiến với đại dịch đang dần bước sang một trang mới. Đây chính là chìa khóa cho bài toán hóc búa mà dịch bệnh đang khiến cho toàn cầu bị ảnh hưởng nặng nề, tiềm ẩn những mối đe dọa khủng khiếp đến sự sống còn cũng như nền kinh tế của toàn nhân loại.
Việt Nam tuy là đất nước chịu ít ảnh hưởng nhất của đại dịch nhờ các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh vô cùng hiệu quả, thế nhưng việc tiêm ngừa vắc-xin cho toàn dân là điều không thể chậm trễ. Quá trình tiêm phòng vắc xin Covid-19 đòi hỏi nhiều thời gian, sau hơn 1 năm đại dịch hoành hành, cho đến tháng 12 năm 2020, vắc-xin Covid-19 đã chính thức được sử dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Việt Nam nằm trong chương trình COVAX (COVAX Facility) cũng sẽ có tên trong danh sách các nước nhận được vắc-xin với số lượng là 4,1 triệu liều của hãng Oxford-AstraZeneca. Trong quý I 2021 đã có 1,2 triệu liều đến Việt Nam và hơn 2,9 triệu liều có mặt trong quý II. Tương lai không xa, Chính phủ Việt Nam sẽ mua thêm và nghiên cứu các loại vắc-xin mới để thúc đẩy tốc độ của chương trình triển khai tiêm chủng toàn dân.
2. Cơ chế phát triển vắc-xin COVID-19 như thế nào?
Cũng như cơ chế hoạt động của các loại vắc-xin khác hoạt động bằng cách mô phỏng tác nhân gây bệnh (vi khuẩn, virus, vi sinh vật,…) ở trạng thái suy yếu để “dạy” cho hệ miễn dịch ghi nhớ và biết cách đề kháng nhanh chóng, tiêu diệt tác nhân gây bệnh nếu chúng quay trở lại.
Một số loại vắc-xin khác lại áp dụng phương pháp tiếp cận mới như vắc-xin ARN và ADN. Theo đó vắc-xin này thay vì sử dụng kháng nguyên thì sẽ đưa mã di truyền vào cơ thể. Mục đích của việc này cũng tương tự đó là kích thích hệ miễn dịch sản sinh ra kháng thể.
3. Tiêm phòng vắc xin Covid-19 có an toàn không?
Hiện nay vắc-xin đang được sử dụng tại Việt Nam là của Oxford-AstraZeneca. Loại vắc-xin này đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cấp giấy phép sử dụng khẩn cấp vào ngày 15/2/2021 và Chính phủ Việt Nam phê duyệt sử dụng.
Vắc-xin của Oxford-AstraZeneca được nghiên cứu và thử nghiệm bởi Đại học Oxford phối hợp với công ty liên doanh Anh-Thụy Điển AstraZeneca. Đây là thành quả của quá trình thử nghiệm tại phòng thí nghiệm và thử nghiệm lâm sàng vô cùng nghiêm ngặt. Vắc-xin được WHO hợp tác cùng các cơ quan kỹ thuật độc lập tiến hành thẩm định trước khi đưa vào sử dụng, từ đó có thể đảm bảo về tính an toàn cũng như hiệu quả trong việc kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật.
Theo các dữ liệu nghiên cứu đến tháng 2/2021, loại vắc-xin của AstraZeneca có khả năng phòng ngừa lây nhiễm SARS-COV-2 76% sau mũi 1 và 81% sau mũi 2 SARS-COV-2. Song song với đó là chưa ghi nhận trường hợp nào phải nhập viện ở những người đã tiêm chủng.
4. Nhóm đối tượng nào được ưu tiên tiêm phòng vắc xin Covid-19?
Để tiêm chủng toàn dân trong cùng lúc là điều không thể, để sản xuất và triển khai tiêm phòng sẽ cần phải mất hàng tháng, thậm chí hàng năm. Do đó Chính phủ đã xác định 11 nhóm ưu tiên được tiêm ngừa trước, gồm có nhân viên y tế (tuyến đầu), nhân viên ngoại giao, hải quan, cán bộ làm công tác xuất nhập cảnh, lực lượng quân đội, lực lượng công an và giáo viên. Những nhóm đối tượng này sẽ được ưu tiên tiêm đầu tiên.
Chính vì khả năng không cho chép, vậy nên người dân vẫn cần thực hiện các biện pháp để bảo vệ bản thân như đeo khẩu trang, giãn cách, rửa tay thường xuyên, nâng cao sức đề kháng,…
5. Trẻ nhỏ có nên tiêm phòng vắc xin Covid-19 không?
Như danh sách 11 nhóm đối tượng được ưu tiên nêu trên, trẻ em có khả năng cao không thuốc nhóm này. Tuy nhiên các hướng dẫn sử dụng vắc-xin sẽ có sự thay đổi theo thời gian và theo các nghiên cứu, do đó phụ huynh nên thường xuyên cập nhật các tin tức từ nguồn chính thống như Bộ Y tế, WHO. Lịch tiêm chủng định kỳ vẫn được áp dụng nhưng cha mẹ hãy thực hiện các biện pháp bảo vệ cho con và bản thân khi đi đến nơi đông người.
6. Những lưu ý khi tiêm phòng vắc xin Covid-19
Quá trình tiêm phòng vắc-xin Covid-19 có thể diễn ra hàng năm. Trong bối cảnh dịch đang diễn ra hết sức phức tạp, người dân vẫn cần nêu cao tinh thần phòng chống dịch bằng cách:
- Thực hiện đúng thông điệp 5K của Bộ y tế: Khẩu trang – Khử khuẩn – Khoảng cách – Không tụ tập – Khai báo y tế.
- Khai báo sức khỏe đầy đủ về tình trạng sức khỏe như bệnh nền, bệnh đang điều trị, thuốc đang sử dụng, tiền sử dị ứng, biểu hiện sức khỏe bất thường,… để được hướng dẫn chỉ định tiêm chủng phù hợp.
- Những người sau khi tiêm chủng cần ở lại theo dõi ít nhất 30 phút bởi có thể xuất hiện một số phản ứng không mong muốn sau khi tiêm. Bất cứ biểu hiện bất thường nào của cơ thể như sưng đau tại chỗ tiêm, đau đầu, sốt, đau cơ, đau khớp, buồn nôn, mệt mỏi,… đều phải báo cho cán bộ y tế.
- Sau 1-2 ngày sau tiêm, bạn vẫn cần tiếp tục theo dõi sức khỏe. Nếu có các dấu hiệu như sốt cao trên 39 độ, sốt kéo dài hơn 24h, phát ban, co giật, kích thích vật vã, khó chịu,.. cần đến ngay các cơ sở y tế để được xử trí kịp thời.
Vắc-xin là liều thuốc hiệu nghiệm cho việc phòng ngừa dịch bệnh. Tuy rằng thế giới chưa từng phải đối mặt với một đại dịch nguy hiểm như Covid-19, thế nhưng với những gì mà chúng ta đã đạt được, việc hy vọng về một ngày dịch bị đẩy lùi hoàn toàn nhờ hiệu quả của việc tiêm phòng vắc xin Covid-19 sẽ không còn xa vời nữa.
Nguồn tin:
https://www.unicef.org/vietnam/vi
