Theo nghiên cứu thống kê cho thấy cứ 7 phụ nữ mang thai thì sẽ có 1 người bị tiểu đường thai kỳ. Không tác động xấu đến sức khỏe người mẹ, tiểu đường giai đoạn này còn ảnh hưởng nguy hiểm đến sự phát triển của thai nhi. Vậy khi nào đường chẩn đoán là tiểu đường thời kỳ mang thai và điều trị như thế nào để mang lại hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đến bạn những thông tin hữu ích.
1. Bệnh tiểu đường thai kỳ là gì?
Tiểu đường thai kỳ (hay còn gọi là đái tháo đường thai kỳ) là tình trạng lượng đường máu cao vượt quá ngưỡng bình thường. Bệnh khởi phát và được phát hiện trong quá trình mang thai từ tuần thai 24 – 28. Bệnh ảnh hưởng đến khả năng dung nạp glucose của các tế bào trong cơ thể, dẫn đến lượng đường trong máu cao. Đái tháo đường thai kỳ thường khởi phát âm thầm không có triệu chứng nên khó phát hiện và tình trạng này sẽ chấm dứt sau 6 tuần kể từ lúc sinh.
Tiểu đường khi mang thai, nếu không phát hiện sớm sẽ không tốt cho cả mẹ và bé. Vì vậy, mẹ cầu cần tuân thủ lịch khám thai định kỳ và kiểm tra đường huyết thường xuyên nhằm kiểm soát được lượng đường máu, giúp đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé trong suốt thai kỳ.
2. Những đối tượng nào có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường thai kỳ?
- Người thừa cân, béo phì.
- Tuổi càng cao thì nguy cơ càng lớn, phụ nữ trên 35 tuổi là yếu tố nguy cơ cao của đái tháo đường thai kỳ.
- Tiền sử gia đình: có người bị tiểu đường, đặc biệt là trường hợp người đái tháo đường thế hệ thứ nhất.
- Tiền sử sinh con có trọng lượng lớn, 4000g.
- Tiền sử về rối loạn quá trình dung nạp glucose bao gồm glucose niệu dương tính, tiền sử đái tháo đường thai kỳ trước.
- Tiền sử sản khoa bất thường: sẩy thai liên tiếp, thai lưu không rõ nguyên nhân, sẩy thai liên tiếp không rõ nguyên nhân, thai dị tật, sinh non.
- Chủng tộc: Châu Á là chủng tộc có nguy cơ bị đái tháo đường thai kỳ cao hơn các chủng tộc khác.
- Hội chứng đa nang buồng trứng.
3. Những triệu chứng bệnh tiểu đường thai kỳ
Trong thời kỳ thai nghén, mẹ bầu thường khó phát hiện các dấu hiệu của bệnh đái tháo đường thai kỳ. Chỉ khi đi khám thai định kỳ, làm nghiệm pháp đường máu và xét nghiệm nước tiểu, các bác sĩ mới phát hiện bệnh. Tuy nhiên, nếu để ý mẹ bầu sẽ phát hiện sớm các triệu chứng bệnh đái tháo đường thai kỳ sau đây:
Đi tiểu nhiều hơn
Lượng đường quá cao, vượt quá mức bình thường khiến cho glucose bị tích tụ trong máu, không chuyển hóa hết, bắt buộc thận phải làm việc hết công suất để đào thải lượng đường thừa ra ngoài bằng nước tiểu. Vị vậy, khi có dấu hiệu của bệnh đái tháo đường thai kỳ bà bầu nên chú ý theo dõi để có phương pháp điều trị kịp thời.
Khát nước liên tục
Tình trạng khát nước đêm khuya có thể là một trong những dấu hiệu của bệnh tiểu đường khi mang thai. Nguyên nhân của tình trạng này là do lượng đường huyết tăng cao, khiến người bệnh đi tiểu nhiều hơn, dẫn đến tình trạng thiếu nước nên phải bổ sung nước cho cơ thể.
Vùng kín bị nhiễm nấm
Các mẹ bầu rất dễ bị viêm nhiễm vùng kín do nấm, nhưng lại không thể trị dứt điểm bằng các loại thuốc diệt khuẩn thông thường, tình trạng này cũng được xem là một triệu biểu hiện của đái tháo đường thai kỳ.
Sút cân nhanh, luôn trong trạng thái mệt mỏi
Bởi vì không sản xuất đủ và kịp thời hormone insulin nên không thể chuyển hóa glucose thành năng lượng, khiến cho cơ thể mẹ bầu luôn trong tình trạng mệt mỏi, lúc nào cũng cảm thấy đói bụng và thèm ăn.
Xuất hiện tình trạng bị mờ mắt trong thời gian ngắn:
Đây là biểu hiện ít gặp ở đái tháo đường thai kỳ, nhưng các mẹ bầu cần lưu ý, tình trạng này xuất hiện khi cơ thể chưa kịp thích thức với hiện tượng đường huyết gia tăng một cách đột ngột.
Mẹ bầu cần chú ý các dấu hiệu của bệnh đái tháo đường thai kỳ trên đây để đi kiểm tra và điều trị kịp thời nhé!
4. Nguyên nhân bệnh tiểu đường thai kỳ
Theo sinh lý bình thường, tụy có nhiệm vụ tiết ra insulin để điều hòa lượng đường trong máu. Tuy nhiên, trong quá trình mang thai, các hormone của nhau thai sản xuất ra nội tiết tố đặc biệt để giúp em bé phát triển, nội tiết tố này làm rối loạn việc sản xuất insulin. Khiến tụy phải sản sinh nhiều insulin hơn, do đó xuất hiện tình trạng “kháng insulin”.
Tuy nhiên, trong trường hợp cơ thể người mẹ không thể tiết ra đủ lượng insulin cần thiết trong thời kỳ thai nghén sẽ dẫn đến bệnh đái tháo đường thai kỳ. Vì vậy, cần phải tăng hoặc giảm lượng insulin hoặc thực hiện cả hai hoạt động đó.
5. Tiểu đường thai kỳ có nguy hiểm không?
5.1 Ảnh hưởng đối với người mẹ
Phụ nữ mang thai bị đái tháo đường thai kỳ có thể làm gia tăng tỷ lệ sẩy thai sinh non, thai lưu, đa ối, tăng huyết áp trong thời kỳ thai nghén, nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm đài thận, bể thận, phải mổ lấy thai. Nếu bệnh kéo dài, có thể dẫn đến tăng nguy cơ tiến triển thành bệnh tiểu đường tuýp 2 và gây ra các biến chứng nguy hiểm đặc biệt là biến chứng tim mạch. Phụ nữ bị đái tháo đường thai kỳ có nguy cơ xảy ra các biến chứng sản khoa cao hơn các bà bầu bình thường. Các biến chứng thường gặp là:
Cao huyết áp
Khi bị tiểu đường thai kỳ, mẹ bầu rất dễ bị tăng huyết áp. Tăng huyết áp trong giai đoạn mang thai có thể gây ra nhiều biến chứng cho mẹ và bé như tiền sản giật, sản giật, suy gan, suy thận,tai biến mạch máu não, thai nhi chậm phát triển sinh non và tăng tỷ lệ tử vong trong quá trình sinh nở.
Tỷ lệ phụ nữ mang thắc mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ bị tiền sản giật khoảng 12% cao hơn so với các mẹ bầu bình thường. Vì vậy, theo dõi huyết áp, cân nặng, làm xét nghiệm protein niệu thường xuyên cho các thai phụ bị tiểu đường là việc làm hết sức cần thiết trong mỗi lần khám thai định kỳ.
Sinh non
Bà bầu bị tiểu đường thai kỳ làm có nguy cơ sinh non cao so với mẹ bầu không bị đái tháo đường thai kỳ. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng sinh non là do không kiểm soát kịp thời lượng đường huyết dẫn đến thai phụ bị đa ối, nhiễm trùng tiết niệu, tăng huyết áp, tiền sản giật.
Đa ối
Dịch ối nhiều thường xảy ra từ tuần thứ 26 – 32 của thai kỳ. Đa ối cũng làm tăng nguy cơ sinh non ở phụ nữ mang thai.
Sẩy thai và thai lưu
Tiểu đường thai kỳ làm tăng nguy cơ sảy thai tự nhiên, các trường hợp thường bị sẩy thai liên tiếp cần phải được làm nghiệm pháp đường huyết thường xuyên
Nhiễm khuẩn niệu
Nếu không kiểm soát tốt lượng đường huyết sẽ dẫn đến gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn niệu. Nhiễm khuẩn niệu có thể không có biểu hiện lâm sàng, nhưng gây ra tình trạng mất cân bằng glucose máu ở bà bầu nên cần phải được điều trị. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ dễ dẫn tới bệnh viêm đài bể thận cấp, từ đó gây ra rất nhiều biến chứng khác như sinh non, nhiễm ceton, nhiễm trùng ối…
Ảnh hưởng về lâu dài
Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, các phụ nữ có tiền sử mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao tiến triển thành tiểu đường tuýp 2 trong tương lai. Ngoài ra, phụ nữ bị tháo đường thai kỳ thì nguy cơ bị đái tháo đường trong những lần mang thai tiếp theo sẽ cao hơn. Họ cũng dễ bị thừa cân, béo phì sau sinh nếu xây dựng chế độ ăn uống và luyện tập hợp lý.
5.2 Ảnh hưởng đối với thai nhi
Tiểu đường thai kỳ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi chủ yếu trong ba tháng đầu và ba tháng cuối thai kỳ.Trong tam cá nguyệt thứ nhất, bệnh tiểu đường có thể gây sảy thai tự nhiên, thai không phát triển, dị tật bẩm sinh,và các hiện tượng này thường xảy ra vào trung tuần thứ 6 của thai kỳ. Giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ xuất hiện dấu hiệu tăng tiết insulin của thai nhi, làm thai phát triển quá mức.
Tăng trưởng quá mức và thai to
Thai tăng trưởng quá mức là do quá trình tăng vận chuyển glucose từ mẹ vào thai. Lượng đường này đã kích thích tụy tạng của thai nhi sản xuất insulin, làm quá mức nhu cầu năng lượng của thai nhi, dẫn đến thai phát triển lớn.
Hạ đường huyết và các bệnh lý chuyển hóa ở trẻ sơ sinh
Hạ đường huyết và các bệnh lý chuyển hóa chiếm tỷ lệ khoảng từ 15% – 25% ở trẻ sơ sinh có mẹ bị tiểu đường. Nguyên nhân thường do gan thai nhi chưa hoàn thiện nên đáp ứng kém với glucagon, dẫn đến hiện tượng giảm tái tạo glucose từ gan.
Bệnh lý đường hô hấp: Hội chứng nguy kịch hô hấp
Trước đây, hội chứng nguy kịch hô hấp ở trẻ sơ sinh là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ sơ sinh của các thai phụ bị tiểu đường với tỷ lệ 30%. Hiện nay, tỷ lệ này đã giảm xuống chỉ còn khoảng 10% nhờ có các nghiệm pháp đánh giá độ trưởng thành phổi của thai nhi.
Tăng hồng cầu
Là một bệnh lý thường gặp ở trẻ sơ sinh của thai phụ mắc đái tháo đường thai kỳ.
Vàng da sơ sinh
Tiểu đường thai kỳ làm tăng khả năng hủy hemoglobin dẫn đến tăng bilirubin huyết tương gây vàng da sơ sinh, hiện tượng này chiếm khoảng 25%.
Các ảnh hưởng lâu dài
Gia tăng tỷ lệ trẻ béo phì, rối loạn tâm thần – vận động, khi lớn lên trẻ dễ bị mắc đái tháo đường tuýp 2 hơn các trẻ khác. Trẻ sinh ra từ các thai phụ bị tiểu đường có nguy cơ mắc tiền đái tháo đường và tiểu đường tăng gấp 8 lần khi trẻ đạt độ tuổi từ 19 đến 27.
6. Điều trị bệnh tiểu đường thai kỳ
Trong quá trình mang thai, nếu các mẹ bầu thiết lập chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập theo dõi hợp lý sẽ rất dễ mắc bệnh tiểu đường ảnh hưởng nguy hiểm tới sức khỏe. Tuy nhiên, nếu bệnh tiểu đường kịp thời và hiệu quả thì trẻ sinh ra sẽ phát triển khỏe mạnh.
Để có thể phòng ngừa và điều trị bệnh tiểu đường khi mang thai, mẹ bầu hãy áp dụng các biện pháp sau:
6.1 Vận động thường xuyên
Việc luyện tập thể dục, thể thao điều độ sẽ làm lượng glucose được vận chuyển đến các cơ quan khác, hạn chế tích tụ trong máu. Thai phụ chỉ nên luyện tập, vận động nhẹ nhàng, không để nhịp tim vượt quá 140 lần/phút. Chỉ cần 30 phút mỗi ngày với các hoạt động như đi bộ, bơi lội, đạo xe sẽ giúp cơ thể dễ dàng dung nạp glucose, ngăn ngừa tiểu đường, hạn chế các triệu chứng chuột rút, đau lưng, chuột rút. Nếu thể lực không tốt bạn có thể tập luyện trong khoảng thời gian ngắn hơn.
6.2 Chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh
Ăn uống là một trong những biện pháp hữu hiệu giúp đẩy lùi bệnh tiểu đường khi mang thai. Phụ nữ mang thai nên tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu chất xơ, vitamin, ít calo và chất béo. Đặc biệt, nên ăn các loại rau xanh, hoa quả tươi và ngũ cốc. Tuyệt đối không bỏ bữa nhưng cần phải kiểm soát lượng thức ăn nạp vào cơ thể.
6.3 Duy trì cân nặng ở mức ổn định
Tăng cân quá nhanh có thể gây ra tình trạng kháng insulin, vì vậy mẹ bầu cần phải biết cách kiểm soát cân nặng, không để tăng cân quá nhiều (mẹ và thai nhi không tăng quá 12-14 kg).
6.4 Thường xuyên thăm khám định kỳ
Thăm khám định kỳ để có thể dễ dàng kiểm soát lượng đường huyết, tránh tăng huyết áp và giúp theo dõi kịp thời những chuyển biến của cơ thể để có thể biện pháp phòng ngừa và điều trị đái tháo đường thai kỳ thích hợp.
- Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý:
Trong thời kỳ thai nghén, bà bầu nên nghỉ ngơi nhiều hơn, hạn chế làm việc. Tránh tình trạng stress căng thẳng, lo lắng, tâm trạng phải luôn thoải mái, vui vẻ.
- Sử dụng các loại thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị bệnh
Hiện nay, để hỗ trợ tốt hơn cho thai phụ bị đái tháo đường thai kỳ, khoa học đã nghiên cứu và điều chế ra sản phẩm hỗ trợ điều trị giảm đường huyết và ngăn ngừa biến chứng. Trong đó, những sản phẩm từ tự nhiên với thành phần là các dược liệu an toàn, lành tính có tác dụng cao được nhiều người ưu tiên lựa chọn, đặc biệt là các mẹ bầu.
Sử dụng các loại thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị tiểu đường và ngăn ngừa biến chứng
Trong số đó có 3 dòng sản phẩm được người dùng đánh giá cao về chất lượng và hiệu quả điều trị là Low Glu, TĐ care, TĐ Kingphar. Những sản phẩm này đã được bộ y tế cấp chứng nhận về chất lượng và có hiệu quả trong việc tăng cường hệ miễn dịch, giúp người bị tiểu đường hạn chế biến chứng, ổn định đường máu nhanh chóng.
Hiện các sản phẩm đang được bày bán tại Nhà thuốc Minh Châu. Bạn có thể truy cập website https://nhathuocminhchau5.com/ hoặc liên hệ hotline tư vấn miễn phí 0909 407 570 để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết về thông tin sản phẩm và phương thức mua hàng.
Trên đây là những thông tin mẹ bầu nên biết về đái tháo đường thai kỳ, hy vọng sẽ giúp các mẹ giải đáp được một số vấn đề đang băn khoăn. Tiểu đường thai kỳ tuy không quá nguy hiểm nếu như được phát hiện kịp thời và kiểm soát tốt bởi chế độ ăn uống, tập luyện và sự theo dõi của bác sĩ trong suốt thai kỳ.